Φίμωση

Ορισμοί

Φίμωση ονομάζουμε την αδυναμία αποκάλυψης της βαλάνου λόγω στένωσης της ακροποσθίας (το κινητό δέρμα που καλύπτει τη βάλανο). Μία κατάσταση όμως που ανάλογα με την ηλικία μπορεί να είναι φυσιολογική! Στην πραγματικότητα το 95% των αγοριών γεννιέται με φυσιολογική φίμωση καθώς το στόμιο της ακροποσθίας είναι αρχικά πιο στενό από τη διάμετρο της βαλάνου. Με την πάροδο του χρόνου και την αύξηση του παιδιού μεγαλώνει και το στόμιο της ακροποσθίας. Η όλη διαδικασία ολοκληρώνεται στην εφηβεία λόγο της παρουσίας πλέον της τεστοστερόνης. Έτσι σε ηλικία 16 ετών μόνο 1% των παιδιών έχει φίμωση.

Φυσιολογική φίμωση σε μεγάλη ηλικία συναντάται σε παιδιά με μακροακροποσθία, όπου η ακροποσθία έχει μεγάλο μήκος και μπορεί να εκδηλώνεται με την διάταση της κατά την ούρηση (ballooning). Ωστόσο δεν αποτελεί παθολογική κατάσταση.

Αν το παιδί σας έχει φυσιολογική φίμωση κάθε παρέμβαση στο πέος του μπορεί να είναι επιζήμια!. Η απότομη κατάσπαση της ακροποσθίας είναι εξαιρετικά επώδυνη και προκαλεί έντονο τραυματισμό που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε επίσχεση ούρων. Από την άλλη και η μερική κατάσπαση της για λόγους δήθεν καθαριότητας, με την πάροδο του χρόνου προκαλεί μικροτραυματισμούς που επουλώνονται με τη δημιουργία μόνιμου ανελαστικού ουλώδη δακτυλίου. Τότε πρόκειται για ουλώδη φίμωση και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Η καθαριότητα της βαλάνου με σαπούνι και νερό είναι απαραίτητη από την εφηβεία και όχι νωρίτερα.

Η ουλώδης φίμωση, αποτελεί σε αντίθεση με την φυσιολογική φίμωση, μία παθολογική κατάσταση, μία δηλαδή μη αναστρέψιμή βλάβη από τη δημιουργία ουλής πάνω στην ακροποσθία και οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην άσκοπη και πρόωρη αποκάλυψη της βαλάνου. Λιγότερο συχνή είναι η πρόκληση της από επανειλημμένες ή ατελώς θεραπευμένες φλεγμονές της βαλάνου (πυώδεις βαλανοποσθίτιδες).

Επιπλοκές

Η ουλώδης φίμωση εμφανίζει δύο σοβαρές επιπλοκές και γι΄αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί χειρουργικά σχετικά γρήγορα μετά τη διάγνωση.

Η πρώτη, η παραφίμωση είναι η έκτακτη κατάσταση κατά την οποία η στενή και ουλώδης ακροποσθία έχει κατασπασθεί πλήρως και κάτω από την στεφανιαία αύλακα του πέους (κάτω από την βάλανο) με πλήρη αδυναμία ανάσπασής της. Αυτό οδηγεί σε μεγάλο οίδημα της ακροποσθίας και εντονότατο άλγος. Είναι απαραίτητη η άμεση μεταφορά σε νοσοκομείο όπου ο Παιδοχειρουργός αρχικά θα εφαρμόσει χειρισμούς και σε αδυναμία ανάταξης θα προχωρήσει σε χειρουργική επέμβαση υπό γενική αναισθησία.

Η δεύτερη πιο σοβαρή επιπλοκή είναι η ξηρωτική αποφρακτική βαλανίτιδα (balanitis xerotica obliterance) και αφορά παραμελημένες περιπτώσεις φίμωσης. Σε αυτή την περίπτωση στενεύει επίσης σε βαθμό απόφραξης το έξω στόμιο της ουρήθρας και θα απαιτηθεί εκτός από την περιτομή, η χειρουργική διεύρυνση του στομίου (meatoplasty).

Χειρουργική επέμβαση

Η συνηθισμένη μέθοδος αντιμετώπισης της ουλώδους φίμωσης είναι η περιτομή κατά την οποία αφαιρείται ολόκληρη η ακροποσθία. Η βάλανος τότε είναι μόνιμα αποκαλυμμένη. Στα παιδιά γίνεται με γενική αναισθησία και η διάρκεια νοσηλείας μετά την επέμβαση δεν ξεπερνά τις 8 ώρες. Η μετεγχειρητική φροντίδα περιλαμβάνει την εφαρμογή αλοιφής στα πλήρως απορροφήσιμα ράμματα για 7 με 10 ημέρες.

Η κλινική μας εφαρμόζει παράλληλα και χειρουργικές τεχνικές διάσωσης της ακροποσθίας καθώς η περιτομή δεν παύει να είναι μια ακρωτηριαστική επέμβαση! Οι τεχνικές αυτές αποτελούν πλαστικές επεμβάσεις επαρκούς διεύρυνσης του στομίου της ακροποσθίας χωρίς την ανάγκη εκτομής της. Μετά την επέμβαση η ακροποσθία καλύπτει τη βάλανο και η μετεγχειρητική πορεία είναι λιγότερο επώδυνη συγκρινόμενη με την περιτομή.

Μια φυσιολογική φίμωση θα αντιμετωπιστεί χειρουργικά μόνο μετά από επεισόδιο πυώδους βαλανοποσθίτιδας (για τον κίνδυνο της υποτροπής) ή σε σπάνιες περιπτώσεις υποτροπιάζουσας ουρολοίμωξης κατόπιν πλήρους διερεύνησης του ουροποιητικού για άλλες παθήσεις.

Φίμωση φυσιολογική (αριστερά) & ουλώδης (δεξιά)

Φυσιολογική φίμωση με μακροακροποσθία

Πυώδης βαλανοποσθίτιδα