Εγκολεασμός εντέρου

Πρόκειται για μία σπάνια επίκτητη πάθηση της βρεφικής συνήθως ηλικίας. Ορίζεται με την είσοδο τμήματος εντερικού σωλήνα στον αυλό της συνέχειάς του.

Εκδηλώνεται με έντονο κωλικοειδές (διαλείπον, μη συνεχές, με εξάρσεις και υφέσεις) κοιλιακό άλγος που αφήνει το παιδί κάθιδρο και εξουθενωμένο, αδυναμία λήψεις τροφής, εμέτους και σε παραμελημένες περιπτώσεις με αιμορραγικές κενώσεις σαν μαρμελάδα φραγκοστάφυλο ή λήθαργο.

Ο εγκολεασμός αφορά κυρίως βρέφη 4 έως 18 μηνών (μετά το πρώτο τρίμηνο) χωρίς να αποκλείεται και σε οποιαδήποτε άλλη ηλικία. Η αιτιολογία του είναι συνήθως άγνωστη στη βρεφική ηλικία (ιδιοπαθής ή πρωτοπαθής εγκολεασμός) και τότε το σημείο εισόδου είναι η ειλειοτυφλική βαλβίδα ( στο όριο λεπτού και παχέος εντέρου). Πιθανώς σχετίζεται με την ανώριμη υπερκινητικότητα του λεπτού εντέρου και τον μικρό αυλό της ειλετυφλικής βαλβίδας.

Ο δευτεροπαθής εγκολεασμός σχετίζεται με γνωστή αιτιολογία στο τοίχωμα του εντέρου η οποία μπορεί να είναι διογκωμένος λεμφαδένας (πχ σε λέμφωμα), αιμάτωμα (σε διαταραχές πηκτικότητας, θρομβοπενική πορφύρα), διάφορες συγγενείς ανωμαλίες (μεκέλειος απόφυση, κύστεις, αιμαγγειώματα), πολύποδας κτλ και μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Η πάθηση αυτή είναι δυνητικά πολύ επικίνδυνη και χρήζει άμεσης εξειδικευμένης αντιμετώπισης λόγω της έντονης αφυδάτωσης και του αποφρακτικού ειλεού που οδηγεί σε νέκρωση εντέρου. Η διάγνωση της γίνεται από την κλινική εικόνα με τη βοήθεια ακτινολογικού και υπερηχογραφικού ελέγχου.

Η αντιμετώπιση είναι κατ’αρχήν συντηρητική, με κατάλληλη ενυδάτωση, αποκατάσταση των ηλεκτρολυτικών ελλειμμάτων και προσεκτική ανάταξη του εγκολεαζόμενου εντέρου. Η ανάταξη γίνεται με υποκλυσμό από το ορθό σε εξειδικευμένο Ακτινολογικό Τμήμα παρουσία Παιδοχειρουργού.  Χορηγείται είτε ένα ακτινοσκιερό μέσο πχ βάριο που ελέγχεται υπό άμεσο ακτινοσκοπικό έλεγχο, είτε προωθείται αέρας που ελέγχεται με υπερηχογράφημα.

Όταν η ανάταξη δεν επιτευχθεί ή υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ρήξης ή νέκρωσης του εντέρου επιχειρείται χειρουργική ανάταξη με λαπαροτομία.